۱. تصمیم قطعی برای فروش خودرو

اولین گام، داشتن تصمیم قطعی برای فروش است. برخی از فروشندگان بدون اطمینان وارد بازار می‌شوند و در نهایت از فروش منصرف می‌گردند. پیش از اقدام، وضعیت بازار خودرو، نرخ تورم و هدف خود از فروش را بررسی کنید. اگر هنوز مردد هستید، بهتر است فعلاً صبر کنید تا تصمیم شما قطعی شود؛ فروش با تردید معمولاً باعث اتلاف وقت و انرژی و ایجاد سوء تفاهم برای خریداران خواهد شد.

۲. تعیین قیمت واقعی و منصفانه

در گام دوم، باید قیمت واقعی و منصفانه خودرو را مشخص کنید. برای این کار می‌توانید از سایت‌های معتبری مانند کارنامه و همراه مکانیک استفاده کنید که بر اساس مدل، سال ساخت، کارکرد و وضعیت فنی خودرو، قیمت تقریبی را اعلام می‌کنند.

همچنین بررسی آگهی‌های مشابه در سایت‌های فروش خودرو و مشورت با کارشناسان نیز به شما کمک خواهد کرد تا قیمت منطقی‌تری تعیین کنید.

فروش خودرو فرایندی چندمرحله‌ای است که نیاز به دقت در قیمت‌گذاری، تنظیم قرارداد و رعایت نکات امنیتی دارد.

۳. درج آگهی فروش در سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها

پس از مشخص شدن قیمت، خودرو را در پلتفرم‌هایی مانند دیوار و شیپور آگهی کنید. در آگهی خود صادقانه و دقیق بنویسید. پنهان کردن ایراداتی مانند تصادف، رنگ‌شدگی یا آسیب شاسی یا سینی خودرو باعث بی‌اعتمادی و نارضایتی خریدار می‌شود. در صورت امکان، برگه کارشناسی بدنه و فنی را نیز در آگهی منتشر کنید تا اعتماد خریداران افزایش یابد.

۴. نکات امنیتی در بازدید خودرو

از آنجا که خریداران معمولاً افراد ناشناس هستند، بازدید خودرو را در روز و مکان‌های عمومی انجام دهید. همچنین بهتر است در زمان بازدید به‌تنهایی حضور نداشته باشید تا احتمال بروز خطر یا سوءاستفاده کاهش یابد.

مبایعه‌نامه دقیق و رسمی، مهم‌ترین بخش معامله است و باید مبلغ، نحوه پرداخت و تعهدات دو طرف در آن درج شود.

۵. مراجعه به کارشناسی پس از توافق قیمتی

تا زمانی که با خریدار بر سر قیمت اولیه به توافق نرسیده‌اید، خودرو را برای کارشناسی نبرید؛ زیرا ممکن است موجب اختلاف یا تحمیل هزینه های اضافی شود. پس از توافق اولیه، به همراه خریدار به کارشناس فنی و بدنه مراجعه کنید.

یادتان باشد:

هیچ‌گاه سلامت خودرو را تضمین نکنید. برخی فروشندگان برای تسریع معامله چنین قولی می‌دهند، اما اگر بعد از معامله ایرادی پیدا شود، خریدار ممکن است فروشنده را مقصر بداند. بهتر است خریدار خودرو را نزد کارشناس مورد اعتماد خود بررسی کند تا هر دو طرف با اطمینان معامله را انجام دهند.

۶. تنظیم مبایعه‌نامه رسمی و دقیق

یکی از حساس‌ترین مراحل فروش خودرو، نوشتن مبایعه‌نامه است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند دادن وکالت به خریدار به معنای فروش قطعی است، در حالی که وکالت در مقام بیع نیست و تعهدات دو طرف را مشخص نمی‌کند. در مبایعه‌نامه باید حتماً موارد زیر به‌صورت شفاف ذکر شود:

• مشخصات کامل فروشنده و خریدار
• مشخصات خودرو
• مبلغ و نحوه پرداخت
• تاریخ تحویل خودرو و سند
• تعهدات و مسئولیت‌های هر دو طرف

دریافت امن وجه، تسویه تعهدات قانونی خودرو و تنظیم رسید تحویل مدارک، ضامن معامله‌ای مطمئن و بدون دردسر خواهد بود.

نکات بسیار مهم در این مرحله:

1. فروشنده نباید پیش از قطعی‌شدن معامله بیعانه از خریدار دریافت کند. دریافت بیعانه پیش از نهایی‌شدن توافق، برای خریدار حقوقی ایجاد می‌کند که در صورت انصراف فروشنده می‌تواند موجب دردسرهای حقوقی و حتی الزام به فروش شود.

2. فروشنده تا زمانی که از انجام معامله کاملاً مطمئن نشده، نباید مبایعه‌نامه را امضا کند. زیرا امضای مبایعه‌نامه از نظر حقوقی به منزله‌ی وقوع بیع (انتقال مالکیت) است و انصراف بعد از آن به‌سادگی ممکن نیست.

3. در برخی معاملات، خریدار درخواست می‌کند که سند یا وکالت‌نامه به نام شخص دیگری تنظیم شود. از نظر قانونی این موضوع بلامانع است، اما باید حتماً در متن مبایعه‌نامه درج گردد تا از سوءاستفاده یا ادعاهای بعدی جلوگیری شود.

برای اطمینان بیشتر، مبایعه‌نامه را با مشورت وکیل یا مشاور حقوقی مجرب تنظیم کنید؛ زیرا مبایعه‌نامه‌های ناقص یا مبهم می‌توانند زمینه‌ساز اختلافات جدی در آینده شوند.

۷. تسویه تعهدات مالی و قانونی

قبل از انتقال سند، فروشنده باید موارد زیر را انجام دهد:

• دریافت خلافی خودرو از پلیس +۱۰
• پرداخت عوارض شهرداری و عوارض آزادراهی
• تسویه کامل اقساط بیمه (در صورت اقساطی بودن)
• پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو از طریق سایت مای‌تکس یا دفاتر خدماتی

نکته مهم:

هزینه وکالت و هزینه انتقال سند هر دو بر عهده فروشنده است، اما خریدار باید یکی از دو روش را انتخاب کند، یعنی یا سند مستقیم منتقل شود یا وکالت برای انتقال به او داده شود. در هر دو حالت، فروشنده موظف به پرداخت هزینه مربوط به همان روش است.

۸. نحوه دریافت وجه معامله

در زمان تسویه مالی، باید نهایت دقت را به خرج دهید. بهترین روش، دریافت مبلغ به‌صورت یکجا و از طریق چک تضمین‌شده بانکی است. اگر خریدار با چک صیادی پرداخت می‌کند، حتماً وضعیت اعتباری او را در سامانه صیاد استعلام کنید.

نکته بسیار مهم:

اگر خریدار را نمی‌شناسید، اصرار کنید وجه معامله فقط از حساب بانکی خود خریدار به حساب شما منتقل شود، نه از حساب شخص ثالث. دریافت وجه از حساب فرد دیگر ممکن است در آینده مشکلات حقوقی ایجاد کند، زیرا احتمال دارد بین خریدار و آن شخص تعهدات یا اختلافاتی وجود داشته باشد که به‌طور غیرمستقیم پای شما را نیز درگیر کند. در نهایت، تا زمانی که کیفیت پرداخت ثمن معامله به‌صورت کامل و قطعی مشخص نشده است، از امضای مبایعه نامه خودداری کنید.

۹. تحویل خودرو و مدارک

پس از تعیین نحوه تسویه کامل وجه و انجام تعهدات و امضای مبایعه نامه، خودرو و مدارک آن شامل:

• کارت خودرو
• سند مالکیت
• بیمه‌نامه
• برگه معاینه فنی
• کلید زاپاس
• مدارک پرداخت جریمه ها و مالیات و عوارض و ...

را به خریدار تحویل دهید. برای اطمینان بیشتر، رسیدی رسمی از تحویل خودرو و مدارک تنظیم کنید تا در آینده هیچ‌گونه ابهام یا ادعایی مطرح نشود.

جمع‌بندی

فروش خودرو اگر با دقت، صداقت و آگاهی انجام شود، تجربه‌ای ساده و سودمند خواهد بود. اما بی‌توجهی به نکات فنی یا حقوقی می‌تواند دردسرساز شود. بنابراین در هر مرحله از معامله — از تصمیم‌گیری تا تحویل نهایی — با آرامش و دقت عمل کنید و در صورت تردید، از کارشناسان خودرو و مشاوران حقوقی کمک بگیرید تا معامله‌ای امن، قانونی و بدون دردسر داشته باشید.

سوالات متداول

۱. برای فروش خودرو از کجا باید شروع کنم؟
اول تصمیم قطعی بگیرید و سپس با بررسی سایت‌های معتبر قیمت‌گذاری خودرو، قیمت منصفانه تعیین کنید و خودرو را در پلتفرم‌های آگهی مانند دیوار و شیپور منتشر کنید.

۲. مهم‌ترین نکته حقوقی در فروش خودرو چیست؟
تنظیم مبایعه‌نامه دقیق و رسمی ضروری است؛ زیرا امضای مبایعه‌نامه به‌معنای انتقال مالکیت است و باید نحوه پرداخت، زمان تحویل و مسئولیت‌ها شفاف درج شوند.

۳. بهترین روش دریافت پول هنگام فروش خودرو چیست؟
ایمن‌ترین روش، دریافت مبلغ کامل از طریق چک تضمین‌شده بانکی یا انتقال وجه از حساب شخص خریدار است؛ از دریافت پول از حساب افرادی بغیر از خریدار خودداری کنید.